ژئومورفولوژی - Geomorphology      

چکیده :

این مقاله به بررسی و شناخت تحلیلی ساخت اصلی شهر(اجزاء و عناصر اصلی شهر)  می پردازد و ضمن بیان مفهوم «ساخت» و «ساخت اصلی» در طراحی شهرها تحلیل نسبتاً مناسبی را برای ساخت اصلی شهر ارائه می نماید. ساخت اصلی دارای نقش اساسی در هر شهر است و می تواند هدایت توسعه آینده آن را در کنترل خود قرار دهد.

بعد از بررسی دیدگاههای مختلف درخصوص ساخت اصلی شهر معیارهای شناخت ساخت اصلی شهر در یک دسته بندی کلی با بیان توضیحی مختصر برای هر معیار ارائه گردیده است.

در نهایت این مقاله کیفیت طراحی یک نمونه از شهرک های یزد را از طریق پهنه بندی فضاهای اختصاص یافته از شهرک به کاربری های مختلف (شامل کاربری های مسکونی، آموزشی، تجاری، ورزشی، خدماتی، فضای سبز و راه) به کمک نرم افزار Arcview GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و نتایج حاصل از این تجزیه و تحلیل را با سرانه پیشنهادی فضاها که توسط وزارت مسکن و شهرسازی تحت عنوان متوسط سرانه در طرح جامع شهرهای ایران ارائه شده مقایسه کرده است.

همچنین مقایسه ای بین سرانه پیشنهادی فضاها در طرح تفصیلی شهر یزد با مقدار در نظر گرفته شده برای این فضاها در طراحی شهرک صورت گرفته است.

امیدواریم این مقاله بتواند مورد استفاده علاقه مندان به شهرسازی و طراحی شهری قرار گیرد.

واژگان كليدي:

يزد- صفائيه- شهرك گلستان- طرح 36 هكتاري- GIS- پهنه بندي- ArcView GIS- ساخت اصلي.

چکیده :

از سال 1972 میلادی تا کنون سنجش از دور ماهواره ای عملی شده استکه در آن زمان از قدرت تفکیک مکانی متوسط و پهنای نوار بالا برخوردار بود (اسکن کننده ی چند طیفی لندست). ماهواره های اسپات و لندست برای دستیابی به قدرت تفکیک شکلی و طیفی بهتر طراحی شدند. بسیاری از تصاویر ماهواره ای در طی دو دهه ی اخیر به دست آمدند، تصاویری که جلوه ها و مناظر سینوپتیکی را از مناظرطبیعی را در اختیار ما قرار می دهند، تصاویری که از وضوح و کنتراست بالایی برخوردار بوده و مناطق کوهستانی را نیز دربردارند. مقاله ای که در پیش روی شما است به بحث درباره ی پیشرفتهایی که در طی دهه ی 1990 میلادی در تحقیق و کاربرد سنجش از راه دور شکل گرفته است اختصاص داده شده و کاربرد  DEMها (مدلهای رقومی ارتفاع) در شناسایی فرم پوششی زمین و فرایندهای شکل گیری زمین به صورت یک تکنیک تحقیقاتی مورد قبول درآمده است. پیشرفتهایی که طی این دهه شکل گرفتند بیشتر در زمینه ی رویکردهای چن د مؤلفه ی مورد استفاده در: پیش بینی شکلی جنبش های توده ای در عمق کم، کاربرد تحلیل ترکیب طیفی در شناسایی نوع پوشش زمین، و تعریف سریهای زمانی تصویر و کاربرد آنها در شناسایی اجزاء و نظارت بر نوع پوشش زمین (حتّی برف) بوده اند. کاربرد ابزار تصویربرداری تحت کنترل در SPOT، رادار با گشودگی ترکیبی (SAR) و زاویه های اسکن گسترده در اسکن مادون قرمز حرارتی، مشکلات هندسی خاص و ویژه ی خود را در بر دارد که احتیاج مبرم به مطالعه و حل آنـها احساس می شود، به خصوص SAR در تحقیقات اخیر توجّه بسیار زیادی را به خود جلب نموده است. نمونه هایی از تحقیقات صورت گرفته بر روی رادارگرامتری با هدف تصحیح خطای هندسی در برد مایل را مرو بحث قرار داده ایم. شبیه سازی داده های SAR به کمک استفاده از داده های توپوگرافیک (DEM) نواحی کوهستانی ابزاری است برای درک بهتر و به دست آوردن دقّت هندسی بالا. از تکنیکهای گوناگونی برای تفسیر موضوعی استفاده می شود، تکنیکهایی چون ثبت GPS برای اندازه گیری و سنجش

حرکتـهای پوسته ی زمین و کاربرد نمایه های زندگی گیاهی مبتنی بر سنجش از راه دور، نمایه هایی چون شاخص کیفیت زمین یا LAI که به عنوان ورودی اولیّه ی مدلهای رشد محصول عمل می کنند. می توان انتظار داشت که در آینده ی نزدیک مواردی چون :  1- قدرت تفکیک شکلی و طیفی اصلاح شده برای کاربرد در شناسایی اشیاء، 2- کاربرد دیدnadir-off) ) در مدلسازی استریو ؛ و 3- قدرت تفکیک زمانی اصلاحی، بر سجش از دور و بررسی و نظارت بر نوع پوشش زمین و شرایط دمایی تأثیر بگذارد.

ABSTRACT

In this paper we study the circumstances of water, climate and morphology of Miankooh basin and its forming factors. This study is important because this basin is located in Shirkooh mountains which is the highest and most massive mountains of the yazd province in the middle part of Iran. This basin is a sub-basin of Siah-Kooh desert. Miankooh is a basin with an area of 630 Km² and 27.59% slope that spreads from 4075 to 1520m of height.This basin is shaped like an elongated rectangle,the average rain rate is 228.8 mm and winter has the most amount of falls that are solid in the higher zones.

The average temperature of  basin is 13.5 °C and environmental temperature decrease for this region is  0.9 °C per 100m of height.[1]

February {bahman} is the coldest and July {tir} is the warmest month of the year. The basin’s climate in heights is recognized as cold and semiarid. In this region, rivers are seasonal and the most important one is named Fakhrabad. Granite, lime, sand and stone are the main formation elements of this basin and are cracked in the tectonic processes and many faults are seen in them. Mentioned sediments have had enormous effects on the formation of landmarks. Various climate factors and the current of water has affected these sediments, and made a variety of different shapes. Temperature is one of the most important morphodynamic factors in this region and directly or indirectly influence the other type of erosion. The current of water has made two type of parallel and tree algorithm aqueduct networks. Valleys and rivers are in the young age.

Different behaviors of factors involved in configuration, has made several lands type and it is possible to recognize land units with particular properties, with a systemic vision.

This study consists of results that can be used for planning the development, management and optimization of natural resources.

Key word: Miankooh, Yazd, Equilibrium line of water and ice, Glacial, Land systems, Morphoclima 

[1] - M.H.Rameshat. Humidity mutations in the quaternary. Isfahan University.

چكيده:

ماهيت اكثر اشكال و فرايند‌هاي بيروني زمين اساسا تابع شرايط اقليمي حاكم بر يك منطقه در طي زمان مي‌باشد. از اينرو آثار و شواهد تغييرات اقليمي دوران چهارم كه مهمترين آنها وجود آثار باقي مانده از اين دوره است، تنوع ويژه و قابل توجهي در مطالعات ژئومرفولوژي ايجاد نموده است، و با توجه به اين آثار مي‌توان شواهد اقليمي را بازسازي نمود.

مطالعه يخچال شناسي اگرچه در ايران به سال 1933 و كارهاي بوبك نسبت داده مي‌شود اما، محققيق برجسته ايراني بويژه در ده سال گذشته تحقيقات عملي خوبي در رابطه با شرايط اقليمي ايران در دوران چهارم بعمل آورده و دست آوردهاي ارزشمندي نيز داشته اند، در پژوهش حاضر كه به بررسي وضعيت حوضه آبخيز سخويد واقع در 80 كيلومتري جنوب غربي يزد مي‌پردازد، سعي شده با تعمق در داده‌هاي آماري، شواهد اقليمي، زمين‌شناختي، آبشناختي، زمين ريخت شناختي، زيست محيطي، ويژگيهاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و بويژه دانش بومي منطقه سخويد و اثرات متقابل و تعاملي شاخصهاي مختلف مطالعات لازم انجام و با بهره‌مندي از جديدترين نرم افزارهاي موجود Arcview GIS و حل معضل مهم مقياس دار كردن نقشه‌هاي Scan شده و توجيه مختصاتي آنها در نرم‌افزار مذكور و نيز نرم افزار Surfer ، محاسبات مربوط، به دقت اجرا گردد، تا در نهايت با بررسي تطبيقي اطلاعات مذكور و تبيين وضعيت و شرايط منطقه، مبنا و الگويي براي برنامه‌ريزي توسعه پايدار بدست‌آيد.

در بررسي هاي تطبيقي اين پژوهش از روش رايت استفاده شده و براي اولين بار وجود آثار يخچالي(سيركهاومورنها) را در دره‌هاي برآفتاب  حوضه سلسله جبال شيركوه همراه با يك معبر بزرگ يخچالي در دوران چهارم اثبات مي‌كند. آغاز مدنيـّت از پائين‌ترين خط صفر 6 ماه سرد سال و تطابق آن با منطقه زفره اصفهان نيز از نكات بدست آمده در اين پژوهش مي‌باشد.

واژگان كليدي:

يخسار , يخچال , خط برف دائمي , تعادل اب و يخ